یادداشت | قوی شدن ؛ راه برون رفت از خصومت دشمنان

یادداشت | قوی شدن ؛ راه برون رفت از خصومت دشمنان برای اینکه ما بتوانیم به منابع قدرت دست پیدا کنیم، لازمه این کار شناخت ابعاد قدرت در جهان امروز است که می‌توان آنها را با توجه به تغییرات نهادی و ابزاری که در جهان اتفاق افتاده است، در موارد زیر مورد جستجو قرار داد.

برای اینکه ما بتوانیم به منابع قدرت دست پیدا کنیم، لازمه این کار شناخت ابعاد قدرت در جهان امروز است که می‌توان آنها را با توجه به تغییرات نهادی و ابزاری که در جهان اتفاق افتاده است، در موارد زیر مورد جستجو قرار داد.

داود عامری
بیانات رهبر معظم انقلاب در خطبه نماز جمعه ۲۷ دی ماه از جهات مختلف حائز اهمیت بود، ایشان یک نکته بسیار مهم در آخرین فراز سخنان خود در خطبه اول اشاره فرمودند که در حرکت انقلاب به سمت آینده و تحقق اهداف گام دوم انقلاب نکته بسیار مهمی است.

امام خامنه‌ای در این قسمت از بیانات خود قوی شدن را به عنوان تنها راه در پیش پای ملت ایران برای رهایی از دسیسه ها و توطئه های دشمن دانستند: «حالا باید چه کار کنیم؟ من در یک کلمه عرض می‌کنم: ملت عزیز ایران باید همتشان این باشد که قوی بشوند. تنها راه در پیش پای ملت ایران عبارت است از قوی شدن، باید تلاش کنیم قوی بشویم.»

همه ما می دانیم که با وجود ظهور مکاتب مختلف در عرصه بین الملل، هنوز مکتب واقع گرایی که بنیان آن بر مقوله قدرت است، از اعتبار ویژه‌ای برخوردار است و در نهایت آنچه تاثیرات عینی و مستقیم در معادلات بین المللی دارد، بحث قدرت و رئالیسم است که به زبان ساده می گوید قوی باش اگر راحت جهان طلبی.

بنابراین رهبر معظم انقلاب، با شناختی که از روابط قدرت در عرصه بین الملل دارد و با توجه به شناخت و تجربه ایران اسلامی در مواجهه با قدرت‌های سلطه طلب، چه در مذاکرات و چه در عرصه های رقابتی و رویارویی، به این نتیجه ارزشمند دست یافته‌اند که در شرایط کنونی که استکبار گوش بر منطق بسته و با زبان زور و خشونت و ترور با ملت ها به خصوص ما مسلمانان برخورد می کند، آنچه ملت‌ها را به حق خود می رساند و در مقابل نظام استکباری کارساز است، استحکام درونی بر اساس قدرت بومی است، لذا تنها راه موجود را قوی شدن تبیین می کنند.

علت دومی که می‌توان بر این توصیه و تاکید رهبر معظم انقلاب بر قوی شدن ملت ایران مورد توجه قرار داد، استفاده از زور و قدرت عریان در نظام‌های استکباری مثل آمریکا و ازناب آن از جمله رژیم صهیونیستی است که سالهاست به انواع لطایف الحیل و توطئه‌های رنگ به رنگ در قالب‌های تهدید، تطمیع و تجاوز در منطقه حضور دارند و آن را اگرچه به انواع توجیهات دروغ می آرایند، اما واقعیت امر این است که قدرت جهان استکباری در اقتصاد و نظامی گری آنها را بر منطقه مسلط کرده است، وگرنه کدام کشوری را در غرب آسیا و جهان سراغ دارید که به رغم تهاجم بی شائبه فرهنگی، مقهور فرهنگ غرب شده باشد و فرهنگ غرب در این کشورها استیلا پیدا کرده است. حتی در وابسته ترین کشورها ندای حق طلبی و آزادیخواهی همچنان بلند است.

بنابراین، آنچه کشورها را از شر نظام های سلطه گر و غاصب، رهایی خواهد بخشید، قوی شدن و رسیدن به قدرتمندی درون زا است.
این سخن به معنای دستیابی به قدرت صرف نظامی نیست. مرور تاریخ نشان می‌دهد که به قدرت باید نگاهی همه جانبه داشت تا پایدار بماند. قدرت اصلی در همبستگی ملی ملت ها نهفته است.
قدرت در دانش و اقتصاد نهفته است و به موازات آن در آمادگی دفاعی و نظامی؛ همانطور که رهبر معظم انقلاب نیز بلافاصله بعد از اشاره به مسئله قوی شدن برای بقای عزتمند در عرصه بین المللی، به صراحت اعلام کردند که: « البته قدرت فقط قدرت نظامی نیست، اقتصاد کشور باید قوی شود، وابستگی به نفت بایستی تمام بشود، نجات پیدا کنیم از وابستگی اقتصادی ما به نفت؛ جهش علمی و فناوری باید ادامه پیدا کند…». در واقع نگاه رهبر معظم انقلاب به مقوله قدرت، یک نگاه جامع و چند بُعدی است. ضمن تاکید بر حفظ و تقویت قدرت نظامی بر ابعاد مختلف قدرت تاکید دارند. به عبارت دیگر مفهوم «قدرت و قوی شدن» در مبانی فکری ایشان، یک مفهوم همه جانبه است که در این بیان کوتاه به مصادیق آن به عنوان مثال اشاره کردند و نه اینکه قدرت را در سه بُعد نظامی، اقتصادی و علمی و فناوری حصر نمایند.مرور سخنان معظم له نشان می دهد که شور و نشاط اجتماعی، فرهنگ و باورهای هویت ساز و ایمان و توکل به خداوند و … همگی را از مصادیق قدرت ملت ایران دانسته‌اند، لذا مهم درک محتوای پیام است که کشور باید در همه زمینه‌ها به صورت متوازن پیشرفت کند و وقتی که ایشان به مسئله قوی شدن ملت ایران اشاره دارند، قطعاً تمام جوانب را در بر می گیرد و بدین خاطر تمامی مردم را نیز شامل می‌شود، لذا باید کشاورز در تولید محصولات با کیفیت و مورد نیاز جامعه، مدیران مملکتی در برنامه‌ریزی‌های درست، اساتید در تربیت دانشجویان زبده و باسواد و … تلاش کنند و هر کس در هر شغل و جایگاهی که هست، تلاش کند کار خود را به بهترین نحو به انجام رساند که ماحصل این فرآیند، قطعاً قوی شدن ملت ایران است که به خودی خود دشمن را بدون هرگونه درگیری و تنش به عقب خواهد راند و در نتیجه دشمن از سر ناچاری در مقابل قدرت بازدارنده کشور مجبور به عقب نشینی خواهد بود و دوستان و ملت‌های آزاده از روی ارادت و علاقه، ملت ایران را محترم خواهند شمرد و زمینه همکرایی به خصوص در جهان اسلام را بیشتر خواهد کرد.

نکته سومی که در همین چند جمله پایانی خطبه اول دیده می‌شود، اشاره گذرا به روش ها و راه های قوی شدن است که در واقع این روش ها، منابع قدرت ملی را نیز در خود جای داده است.

امروزه یکی از ابعاد قدرت در عرصه بین الملل، توانمندی فرهنگی ملتها است.این بعد از قدرت در دو حوزه منجر به قوی شدن کشورها می شود.یکی در حوزه داخلی که با استحکام بخشی به هویت ملی و تقویت فرهنگ دفاعی و همبستگی ملی، در نهایت خودباوری ملی را تثبیت کرده و منجر به یک رشد و ارتقای فرهنگی می گردد که در ابعاد بین المللی، قدرت نرم برای کشورها تولید می کند.

دومین بعد قدرت در توانمندی اقتصادی نهفته است. رهبر معظم انقلاب نیز این بعد از قدرت را در اشارات کوتاهی مورد توجه قرار دادند که از آن جمله می توان به بیان معظم له در تاکید بر رهایی از وابستگی اقتصادی به نفت و صبر و استقامت همراه با کار سخت ملاحظه کرد.

بنابراین، اقتصاد قوی یعنی کشور قدرتمند و ملت ایران برای فائق آمدن بر مشکلات، باید قدرت اقتصاد ملی را تقویت نمایند که نسخه آن قبلا در کشور تحت عنوان « اقتصاد مقاومتی» توسط رهبر انقلاب تبیین شده است.

سومین بعد از قدرت که بسیار مهمتر و زیرساخت سایر ابعاد قدرت است، قدرت سیاسی و دفاعی است. این دو بعد از قدرت، ضمن آن که مکمل همدیگر هستند،باید اذعان کرد که بدون وجود قدرت سیاسی و دفاعی، امنیت لازم برای ایجاد قدرت فرهنگی و اقتصادی و سایرابعاد قدرت از جمله قدرت امنیتی فراهم نخواهد شد، لذا لازمه قوی شدن، شناخت ابعاد قدرت و دستیابی به آنها با تکیه بر توانمندی های ملی است. شاید بهتر است بگویم که ملت بزرگ ایران با همبستگی مسیر تکامل و قوی شدن در دو حوزه قدرت سخت و نرم را به صورت نظامند طی کرده و از آن در جای خود به خوبی بهره گیری نمایند. ان شاء الله